Kruiden

Absintalsem ( Artemisia absinthium)  

Omschrijving : Deze leuke vaste plant is een van de bitterste geneeskrachtige kruiden-absinthium betekent letterlijk ‘zonder zoetheid’.

Geneeskracht : Ontstekingsremmend, wormdrijvend, antiseptisch, vochtdrijvend, menstruatie-opwekkend. Bevordert de galafscheiding, stimuleert de spijsvertering, verzacht maagpijn, bestrijdt bloedarmoede. Licht antidepressivum.

Culinair : Gebruik een paar bladsnippers om vet vlees te kruiden en de spijsvertering te bevorderen.

 Uitsluitend op medisch voorschrift gebruiken. Alleen gebruiken in lage doseringen en niet langer dan een maand. Niet geschikt voor kinderen en zwangere vrouwen!

Bergamotplant (Monarda didyma)

Omschrijving :  Overblijvende (vaste) planten , afkomstig uit Noord - en Zuid Amerika. Ze lopen in de lente vroeg uit met hoekige, stevige stengels waaraan lansvormige, roodgetinte, behaarde bladeren verschijnen, in de zomer staan aan de top van de stengels mooie kransen van bloemen met volle schutbladen.  Bergamotplant houdt van een zonnige, vochtige, maar goed doorlaatbare rijke grond, alhoewel ze het ook op armere zandgrond behoorlijk doen . 

Geneeskracht : De indianen van Noord-Amerika kookten de bergamotblaadjes en dronken het afkooksel om de spijsvertering te stimuleren en slijm op te lossen. De bladeren bevatten onder andere thymol dat een antibacteriële werking heeft.

Culinair : De bloemblaadjes van de bergamotplant kunnen in salades worden verwerkt en de bladeren worden soms fijn versnipperd in confituren en als aroma toegevoegd aan likeuren en wijnen , je kan er tevens ook thee van trekken.

Bergbonenkruid (Satureja montana)

Omschrijving :  Bergbonenkruid is een vaste plant met kleine, groene bladeren met een aromatische, frisse geur. Bloeit in de maanden juli, augustus, september en oktober met lichtroze tot witte bloemetjes. Bergbonenkruid is een laagblijvende vaste plant van maximaal 50 centimeter hoog. 

Geneeskracht : Bergbonenkruid is maagversterkend, spijsverteringsbevorderend en ontkrampend. In het algemeen is het goed bij allerlei lastige maag- en darmaandoeningen. Daarnaast is er een ontsmettende werking die ook in de darmen van dienst kan zijn; het helpt namelijk bij diarree en infecties.

Culinair :  Kan door zijn pittige aroma, in verschillende gerechten peper en zout vervangen. De smaak wordt iets minder pittig als het kruid wat langer meekookt. Bonenkruid maakt zwaar voedsel lichter verteerbaar. Fijngesneden verse blaadjes zijn lekker in aardappel- en bonensoep en in salades met peulvruchten of groenten.

Berglook ( Allium carinatum )

Omschrijving : Klein charmant uitje met losse bloeiwijze met paarse bloemen en met broedbolletjes in het bloeischerm. Dunnen grijsgroene blaadjes.

Geneeskracht : Berglook heeft de meeste gezondheidsvoordelen van de gecultiveerde knoflook, A. sativum, hoewel het zwakker is in actie .Het is daarom een ​​zeer nuttige aanvulling op de voeding en bevordert de algemene gezondheid van het lichaam bij regelmatig gebruik. Het is bijzonder effectief bij het verlagen van hoge bloeddruk en het cholesterolgehalte in het bloed.

Culinair : De knolletjes en de broedbolletjes, alsook de bladeren zijn eetbaar en kunnen rauw of gekookt gebruikt worden.

Bernagie ( Borago officinalis )

Omschrijving : Borago officinalis, ook bekend als bernagie, komkommerkruid of borage, is een kruid dat inheems is in het Middellandse Zeegebied, maar nu wereldwijd wordt verbouwd vanwege zijn culinaire en medicinale eigenschappen.

Geneeskracht : Medicinaal wordt Borago officinalis traditioneel gebruikt vanwege zijn ontstekingsremmende en kalmerende eigenschappen. Het wordt soms gebruikt als een kruidengeneesmiddel voor aandoeningen zoals huidaandoeningen, hoest en verkoudheid,

Culinair : De bladeren van Borago officinalis zijn harig en ruw en worden soms gebruikt als smaakmaker in salades of als garnering. Ze hebben een lichte komkommersmaak en worden vaak toegevoegd aan drankjes zoals gin-tonics.

Bieslook (Allium schoenoprasum)

Omschrijving : Behoort tot de uienfamilie. Bieslook is een winterharde vaste plant die bloeit in juni en juli met blauw-roze-violette schermen. Fijngeknipte bieslook geeft een milde uiensmaak aan vele gerechten.

Geneeskracht: Vers bieslook bevordert de spijsvertering. Bieslook stimuleert de bloedsomloop en houdt de bloedvaten soepel en gezond.

Culinair : Aromatiseert salades, sauzen en de beroemde Vichy-soep. Toekruid voor boter, zachte kaas, aardappels en omeletten. Gedroogd bieslook kan met citroensap worden versterkt.

Bloedzuring (Rumex sanguineus)

Omschrijving :  Bloedzuring wordt 35cm en heeft een roodachtig/groen blad met rode nerven.
Verlangt een vochtige grond.

Geneeskracht: Wekt de eetlust op, zuivert het bloed, als thee is het goed voor de lever.
Mensen met nierproblemen moeten wel voorzichtig zijn door het hoog gehalte aan oxaalzuur.

Culinair : Dit kruid kan in de keuken gebruikt worden in de sla en geeft een zurige smaak.
Ook bij lamsgebraad of als groenten klaar gemaakt zoals spinazie maar dan blancheren vooraleer het te bereiden

Boerenwormkruid ( Tanacetum vulgare )

Omschrijving : Is een grote, kruidachtige, vaste plant die bij wrijving een sterke balsemiekgeur verspreidt.

Geneeskracht : Activeert, drijft wormen uit en brengt de menstruatie op gang. Verdrijft bij uitwendig gebruik luizen en wantsen.

Culinair : Trek stukjes blad in melk om vla, mousse en flan te aromatiseren. Of gebruik een paar fijngehakte blaadjes om omelet, vis en gegrilde worstjes te kruiden.

Champagnekruid (Acmella oleracea)

Omschrijving : Ook wel ABC-kruid genoemd. Is een eenjarige plant uit de composietenfamilie. De plant komt oorspronkelijk uit de tropische zones van Brazilië. Heeft breed lancetvormig blad en gele bolvormige bloeiwijze. Geeft een fris en tintelend gevoel op de tong.

Geneeskracht : Kan gebruikt worden tegen tandpijn (antiseptisch). Ook zou het een malariavoorkomende werking hebben. Heeft een ontsmettende werking op de urinewegen. Als medicijn kan de gehele plant worden gebruik, inclusief de wortel.

Culinair :  Geeft een zeer verrassende smaak die tintelend naar voren komt, peperachtig en pittig. De bloem en het blad kunnen in salades, kruidenboter, roomkaas, sauzen, soep gebruikt worden.

Chinese bieslook (Allium tuberosum)

Omschrijving : Deze vaste plant vormt dichte, aaneengesloten schermen witte bloempjes met puntige bloembladeren. Chinese bieslook groeit in het wild in China, het noorden van India en Japan en wordt ook wel aangeduid als Chinese grove bieslook.

Geneeskracht : Bevat ijzer en vitaminen. Ontsmettend. Zaadjes worden gebruikt als opwekkend middel in de traditionele Chinese geneeskunde.

Culinair : Gebruik het verse, zeer fijngesneden blad om groene salades, rauwkost, omeletten, soepen, groenten en diverse sauzen op smaak te brengen.

Citroenkruid / Colakruid  (Artemisia abrotanum )

Omschrijving : Citroenkruid is een winterharde halfheester. Is zeer aromatisch. De fijne blaadjes hebben een sterke citroensmaak.

Geneeskracht: De plant is een effectieve wormverdrijver. Ze reguleert de cyclus en verlicht menstruatiepijnen. Hij bestrijdt koorts.

Culinair : Men kan het blad toevoegen aan soepen en salades of verwerken in kruidenazijn. Jonge toppen van colakruid hebben het aroma van cola met citroen en zijn de hele zomer te plukken.

Niet te gebruiken tijdens de zwangerschap!

Citroenmelisse (Melissa officinalis)

Omschrijving : Aromatische vaste plant met bondbladige variëteiten.

Geneeskracht : Citroenmelisse is opwekkend, krampwerend en stimulerend, en doet goed bij migraine en nervositeit. Daarnaast helpt het kruid bij kinderziekten en voorkomt het bronchitis op jeugdige leeftijd. Zalf op basis van citroenmelisse-olie vermindert koortsblaasjes.

Culinair : Vers, fijngehakt melisseblad wordt gebruikt om salades en soepen te kruiden en lichter verteerbaar te maken. In de zomer maakt u met citroenmelisse, munt en jus d’orange sprankelend frisse longdrinks. En er is geen thee zo lekker als een citroenmelisse-ijsthee.

Citroenverbena (Aloysia triphylla syn. Lippia citriodora)

Omschrijving : Dankt zijn naam aan de sterke citroenachtige geur die de bladeren afgeven. Deze uit Zuid-Amerika afkomstige heester is al in 1784 in de Oude Wereld ingevoerd.

Geneeskracht : Tegen maagkramp, indigestie, een opgeblazen gevoel, winderigheid of maagzuur helpt een aftreksel. Neem 30 g blad op een halve liter kokend water. Drink hiervan 2 tot 3 koppen per dag. Een kruidenthee is slaapverwekkend en helpt tegen angst en neerslachtigheid.

Culinair : Gebruik hele bladeren om vis, schaaldieren en vlees te kruiden. Hak ze fijn voor verwerking in vulsels voor gevogelte en wit vlees, fruitsalades, crèmes en taart. Trek er thee van?

Daslook (Allium ursinum)  Beperkt aanbod

Omschrijving : Is een wilde plant die sterk verwant is aan de alom gebruikte knoflook. De bladeren van daslook zijn eetbaar en verspreiden een look- of uiengeur.

Geneeskracht : Het is wetenschappelijk bekend dat daslook goed voor hart en bloedvaten is. Het bezit dezelfde zwavelverbindingen die je ook in knoflook vindt.

Culinair : Daslook heft een bieslook-knoflookachtig aroma. Kan verwerkt worden in salades en soepen of pesto en marinades.

Dille ( Anethum graveolens)

Omschrijving : Dichte plant met geveerd blad, zeer gewaardeerd als keukenkruid en in de alternatieve geneeskunde. Het blad is rijk aan magnesium, ijzer, calcium en vitamine C.

Geneeskracht : Dille is rijk aan minerale zouten en kan bij een zoutarm dieet het traditionele keukenzout vervangen. Een dilleaftreksel bevordert de spijsvertering en verlicht de winderigheid en kolieken. Doe een eetlepel dillezaad in een kom kokend water, zeef het en drink het op. Zogende moeders kunnen deze infusie drinken, want alle werkzame delen komen in hun melk terecht.

Culinair : Voeg dillezaad toe aan soepen, visgerechten en augurken in het zuur. Dille aromatiseert ingemaakte komkommer, wortel en bloemkool. Kook nieuwe aardappels met wat dilleblad voor een verrukkelijke smaak. Voeg dille toe aan zalm- en eierschotels.

Dragon (Artemsia dracunculus)

Omschrijving : Dragon is een sterk geurende plant die in de meeste Europese landen als keukenkruid bekend is.

Geneeskracht: Is een uitstekende- digestief bij slechte spijsvertering; daarnaast drijft het urine uit en reinigt het de ingewanden.

Culinair : Verse dragon combineert uitstekend met wit vlees, vooral kip, en eieren. Het wordt gebruikt in een groot aantal sauzen(sauce bearnaise, sauce hollandaise, vissauzen) en in marinade met augurken. Het aromatiseert azijn en gaat uitstekend samen met asperges en koud vlees. Met kervel en peterselie behoort het tot de klassieke ‘fines herbes”.

Dropplant (Agastache foeniculum)

Omschrijving : Een vaste (kortlevende) plant voor in de volle zon. Van juli tot en met september bloeit de plant en wordt druk bezocht door talloze bijen, vlinders en andere insecten. De plant verlangt een goed doorlatende, vochtige grond en de meeste zijn redelijk winterhard.

Geneeskracht : De Apache Indianen maakten gebruik van de dropplant als medicijn. De prairieplant heeft een reinigend vermogen met name voor verstopte luchtwegen. Dropplant heeft een n.l. ontstekingsremmende, hartversterkende spijsverteringsbevorderende en licht zweetdrijvende werking.

Culinair :  Het blad heeft een sterke anijsgeur en wordt gebruikt, zowel vers als gedroogd, om thee te zetten. De bladeren kun je ook verwerken in salades. Met de bloemetjes kun je goed gerechten versieren.

Echte salie (Salvia officinalis)

Omschrijving : Mooi struikachtig plantje met zeer aromatisch blad en bloemen die veel door bijen worden bezocht.

Geneeskracht : Drink een aftreksel van salie zodra u de eerste tekenen van verkoudheid opmerkt. Het verlicht mond- en keelontstekingen en is een uitstekende gorgeldrank.

Culinair : Gebruik salieblad om varkens- of kalfsvlees, wild maar ook gevogelte te aromatiseren. Of garneer eens een salade met een paar saliebloemen als toekruid. Ook in olie en azijn kunt u salie laten trekken. Met gehakte salie en verse kaas of boter maakt u heel onalledaagse sauzen.

Zwangere vrouwen best geen salie gebruiken!

Echte tijm ( Thymus vulgaris)

Omschrijving: Tijm is een houtachtige, laagblijvende plant. Groeit als klein heestertje op heuvels en droge, stenige gronden. Het heeft kleine, ovale grijsgroene bladeren. De bloemen zijn wit of paars en trekken bijen aan.

Geneeskracht: Thee van tijmblaadjes bevordert de spijsvertering. Warme tijmthee met honing helpt goed bij keelpijn en bronchitis. Men zegt dat het ook astma-aanvallen verlicht. Let wel op dat u de kuur niet langer dan drie weken volgt.

Culinair : Geen bouquet garni zonder gedroogde tijm. Met verse tijm worden dressings, vulsels voor gevogelte en minestrone gekruid. Tijm haalt de smaak op van bepaalde vissoorten. Typisch Provençaals is de gewoonte om verse tijm en knoflookteentjes in een karafje olijfolie te trekken.

Gebruik tijm nooit als geneesmiddel tijdens een zwangerschap!

Gele daglelie (Hemerocallis lilioasphodelus) Beperkt aanbod

Omschrijving : Gele daglelie is een schitterende vaste plant met narcisgele bloemen in de maanden juni en juli. De naam 'Daglelie' komt van de bloemen, die slechts één dag in bloei staan. Gelukkig ontwikkelt Gele daglelie alsmaar nieuwe, dus geen zorgen! Ze zijn meerjarig en wintervast.

Geneeskracht : Verschillende delen van de plant worden medicinaal gebruikt als depurativum (bloedzuiverend), als middel tegen braken en krampen of als koortswerend, laxerend, pijnstillend of rustgevend middel.

Culinair : De bloemen zijn eetbaar, ze kunnen zowel rauw in een salade (al of niet gevuld), in de soep of groente-gerecht of gevuld (net als courgette-bloemen) met een deegje gebakken worden. Ook de de verse bladtoppen en de vlezige knollen zijn eetbaar.

Grote pimpernel (Sanguisorba officinalis)

Omschrijving : Hij behoort tot de rozenfamilie. De veervormige bladeren zijn eetbaar. De kleine bloemen zijn diep donkerrood en staan ​​bij elkaar in kenmerkende, veelbloemige are. Groeit op vochtige, matig voedselrijke kleigronden.

Geneeskracht : De wortels worden in de traditionele Chinese geneeskunde gebruikt als diyu, tegen koorts, slangen- en insectenbeten, huidafwijkingen en voor de behandeling van wonden en problemen na de bevalling.

Culinair : Zowel de wortels, de blaadjes, de bloemen als de bloemknoppen kunnen culinair verwerkt worden.

Hop plant wilde ♀  ( Humulus Lupulus )  Beperkt aanbod

Omschrijving : Hop staat vooral bekend om zijn toepassing in bier. Maar het is ook een zeer sterk groeiende, winterharde klimplant. Het blad heeft wat weg van druivenblad en is sierlijk van vorm, ideaal om een lelijk object snel uit het zicht te laten verdwijnen. De bloemen van de hopstruik zijn niet zo opvallend, maar de groene hopbellen compenseren dat ruimschoots. 

Geneeskracht : Hop bevat veel soorten oliën, mineralen en vitamines. De in hop voorkomende vitamines zijn C, E en B6, welke krachtige antioxiderende eigenschappen bevatten die kunnen helpen om het lichaam te beschermen tegen bepaalde ziekten en het immuunsysteem kunnen versterken.

Culinair : Hopscheuten zijn ondergrondse uitlopers van hopplanten die in het voorjaar worden gevormd. Deze mini-asperges zijn knapperig en enigszins bitter. Alleen het bovenste van de scheut is eetbaar.
Van hop kan ook thee worden bereid door een hopbel te kneuzen en die in water te trekken. Één verse hopbel is meer dan voldoende voor een smaakvolle bittere kop thee.

Hyssop (Hyssopus officinalis)

Omschrijving : Dit aromatische halfheestertje groeit in het wild in het Middellandse- Zeegebied, vooral op zonnige, droge plaatsen. De lichtblauwe, lilablauwe, roze of wit met paarse bloemen bloeien in de zomer in dichte aren. Vanwege hun nectar trekken ze veel bijen.

Geneeskracht : Drink hysopthee tegen winderigheid, spijsverteringsproblemen, kolieken en ademhalingsmoeilijkheden. Trek 30 g bloemen 10 minuten in een liter kokend water. Zeef het aftreksel en drink hiervan 3 koppen per dag.

Culinair : Combineert goed met gebraden of geroosterd wild, varkens-, kalfs- en lamsvlees en gevogelte, maar ook met vis, soep en groentegerechten.

Japanse gember ( Zingiber mioga ) Beperkt aanbod

Omschrijving : Japanse gember is de meest winterharde Gembersoort. Het brede, glanzende, donkergroene loof is al een sieraad op zich. In het voorjaar kan je de jonge scheuten oogsten en vanaf augustus/september moet je naar de verstopte, lichtgele bloemen zoeken, ze liggen onderaan de stengel op de grond. Vooral als de bloemen nog niet open zijn, kun je ze gebruiken in wok-gerechten. Ze zijn zachter van smaak dan de echte gember.

Geneeskracht: Is wat gezondheid wat te vergelijken met gember, alleen is de JG milder van smaak.

Culinair : Ze worden fijn gesneden en als garnering toegevoegd aan bijvoorbeeld soepen, tofu, ingelegde groenten, salades, sushi en sashimi, en worden ook geserveerd als tempura. Een andere specialiteit in Japan zijn de geblancheerde, bleke scheuten.

Opgepast de knollen/wortels van de plant kan je niet eten, deze zijn licht giftig!

Jiaogulan (Gynostemma pentaphyllum)

Omschrijving : Is een klimplant uit de komkommerfamilie die in Zuid-China, Japan en Thailand in het wild voorkomt. Ook wel ‘kruid der onsterfelijkheid’ of onsterfelijkheidskruid genoemd!

Geneeskracht : Jiaogulan heeft vele voordelen voor de gezondheid. Ze beschermen de lever, het hart en de bloedvaten. Ook versterken ze lichaam en geest.

Culinair : Er wordt voornamelijk thee van verse of gedroogde bladeren gemaakt. De thee is lekker en lichtzoet. Met de scheuten kunnen ook salades of gerechten verrijkt worden.

Niet innemen tijdens zwangerschap en de borstvoeding !

Kerrieplant (Helichrysum italicum)

Omschrijving : Deze winterharde, groenblijvende plant is sinds een paar jaar niet meer weg te denken uit de keuken en de bloemsierkunst. Als de blaadjes fijngewreven worden, verspreiden ze een lichte kerriegeur, vooral als het net geregend heeft.

Geneeskracht : Helpt bij innerlijke onrust. Thee van kerrieplant verzacht buikklachten en helpt bij aandoeningen van de luchtwegen.

Culinair : Een hele, verse afgesneden stengel geeft een kerrie-achtig aroma aan gestoomde groente en rijst. Het blad verricht wonderen met ingelegde uitjes en augurken, omeletten en kip aan het spit.

Laurier  (Laurus nobilis)

Omschrijving : Groenblijvende stuik of kleine boom met leerachtig blad. Kleine geelwitte bloemen in het voorjaar.

Geneeskracht : Laurierthee bevordert de spijsvertering en is als haarlotion een probaat middel tegen roos. Een crème op basis van laurieressence en amandelolie verlicht verstuikingen, ontwrichtingen en reumatiek.

Culinair : Als koning van het bouquet garni is laurier onmisbaar in marinades en stoofschotels, vooral in die van schapenvlees. Laurier haalt de smaak van vis op en geeft rijst een verrukkelijk aroma. Verwijder de laurierbladeren voor het opdienen.

Lavas (Levisticum officinale)

Omschrijving : Deze grote vaste plant is sterk aromatisch en doet wat smaak en geur betreft erg aan selderij denken.

Geneeskracht : Verlicht mentruatiepijnen. Effectief bij verstopping, verminderde eetlust, opgeblazen gevoel, winderigheid en kramp. Helpt bij bronchitis.

Culinair : Gebruik het blad als smaakmaker in soepen, ragouts, salades en omeletten. Kook de stengels en wortels als groente. Voeg het zaad aan zuurkool toe.

Lavas mag niet door zwangere vrouwen noch door mensen met een nierontsteking worden gebruikt!

Lieve-vrouwe-bedstro ( Gallium odoratum)

Omschrijving : Is een bosplant, die een schaduwrijk plekje vraagt op losse, vochtige, humusrijke grond. Dan vormen de planten een dicht tapijt met, in mei, bloemen als witte sterretjes. De bladeren zijn ook ’s winters groen.

Geneeskracht : Ingezet tegen slapeloosheid, zwakke zenuwen en melancholie. Ook zou het kruid goed zijn voor de spijsvertering en voor de nieren. Bovendien werkt het ontkrampend, bij zowel de maag, baarmoeder als bloedvaten.

Culinair : Om gebak of om frisse drankjes mee te maken. Enkele takjes een paar uren laten trekken geeft een verfijnde smaak. Laat ze echter niet te lang trekken want anders komen er teveel coumarines vrij en daar kan je hoofdpijn van krijgen. Teveel coumarines kunnen ook aanleiding geven tot braken, dus spring zeker karig om met het gebruik van dit kruid.

Limoenmelisse ( M. officinalis ssp. altissima )

Omschrijving : Dankt zijn naam aan de limoen geur die de bladeren afgeven en heeft een aroma tussen limoen en mandarijn.

Geneeskracht : Limoenmelisse is opwekkend, krampwerend en stimulerend, en doet goed bij migraine en nervositeit. Daarnaast helpt het kruid bij kinderziekten en voorkomt het bronchitis op jeugdige leeftijd. Zalf op basis van limoenmelisse-olie vermindert koortsblaasjes.

Culinair : Vers, fijngehakt melisseblad wordt gebruikt om salades en soepen te kruiden en lichter verteerbaar te maken.

Maralwortel (Rhaponticum carthamoides)

Omschrijving : Rhaponticum carthamoides  is een overblijvend kruid, algemeen bekend als maralwortel of Russische leuzea, dat al eeuwenlang in oostelijke delen van Rusland wordt gebruikt vanwege zijn uitgesproken geneeskrachtige eigenschappen. Deze samengesteldbloemige lijkt wat op een grote Korenbloem of nog meer op Artisjok.

Geneeskracht ; In Mongolië en Rusland worden de wortels van deze plant gebruikt als spierversterker, een soort natuurlijk anabole. Het wordt door atleten gebruikt om sportprestaties te verbeteren. 

Culinair : Thee van de wortels schijnt de levenszin te verhogen en helpt bij het recupereren na ziekte.

Mierikswortel (Armoracia rusticana)

Omschrijving : Mierikswortel is een sterke plant die goed tegen kou kan. Hij bevat diverse mineralen zouten en is rijk aan vitamine C, meer nog dan citroen.

Geneeskracht : In kleine hoeveelheden verstrekt de wortel de spijsvertering. Hij werkt als antibioticum en is effectief bij urineblaasontsteking. Vers geraspte wortel is geschikt als kompres tegen ischias. Mierikswortelsiroop onderdrukt kriebelhoest.

Culinair : Geraspt of in een saus smaakt mierikswortel erg lekker bij gekookt vlees, stoofpotten, stoofvlees, granen, gerookte makreel en haring en in visbouillon bereide rog en snoek. Verder verstrekt het de smaak van mayonaise en slasauzen.

In te grote hoeveelheden is mierikswortel irriterend en veroorzaakt het een branderig gevoel. Mierikswortelolie veroorzaakt huidblaasjes en mag door maagzweerpatiënten en zwangere vrouwen niet worden gebruikt!

Moederkruid (Tanacetum parthenium)

Omschrijving : Plant uit de familie van madeliefjes en margrieten met diverse siervariëteiten.

Geneeskracht : Eet twee maanden lang iedere dag een paar verse blaadjes tegen migraine, mentruatiepijn en opvliegers tijdens de overgang.

Culinair : Gebruik het bittere blad om aperitieven en digestieven te aromatiseren. Voeg het toe aan vlees met vette sauzen.

Het verse blad kan irritaties aan de mond veroorzaken. Om dat te voorkomen, kunt u ze eerst koken. Moederkruid kan beter niet door zwangere vrouwen worden gebruikt omdat het spierversterkend is en dus vruchtuitdrijvend kan zijn. Tot slot is deze plant verboden voor wie antistollingsmiddelen slikt.

Moerasspirea (Filipendula ulmaria)

Omschrijving : Grote, vaste, winterharde plant die zomers bloeit(geur die lijkt op amandel) met talloze roomwitte bloemetjes in opstaande trossen.

Geneeskracht : Dit kruid bevat salicylzuur dat bloed verdunt en gewrichtspijnen verlicht. Een aftreksel van de plant vermindert de aanmaak van maagzuur, verzacht brandend maagzuur en zweren en geneest naar men zegt ook waterpokken en mazelen. Verder kan spirea spierpijnen verlichten. Giet kokend water over een of twee eetlepels gedroogd en fijngewreven blad. Laat het mengsel 10 minuten trekken. 

Culinair : De moerasspirea geurt en smaakt naar amandel. Bier en wijn kunnen hiermee gekruid worden. De bloemen kunnen in confituren toegevoegd om ze een fijn amandelsmaakje te geven.

Vrouwen die zwanger zijn, borstvoeding geven of allergisch voor aspirine zijn mogen geen moerasspirea gebruiken. Dit geldt ook voor mensen die bloedverdunners innemen !

Munt (Mentha)

Omschrijving : Is een plant uit de lipbloemenfamilie die vele soorten kent. Ze bezitten vaak sterk geurende stoffen (menthol) die als smaakstof in snoep, thee en tandpasta gebruikt wordt. Munt bloeit met kleine, lichtroze/lichtpaarse bloemetjes.

Geneeskracht : Munt verfrist, verwarmt en stimuleert, bevordert de spijsvertering en werkt koorts verlagend.

Culinair : Met munt brengt u sauzen, azijnen, groente,salades en frisdranken op smaak. Daarnaast is munt heel geschikt voor de garnering van bepaalde desserts als vruchtentaarten of aardbeiensoep.

• *Verschillende soorten : Ananasmunt ; Appelmunt ; Chocolademunt ; Marokkaanse munt ; Pepermunt.

Muurpeper (Sedum acre )

Omschrijving : De muurpeper of eeuwig leven is een 5-25 cm hoge, vaste plant uit de vetplantenfamilie. De naam peper is afgeleid van de scherpe smaak van de bladen. Stelt geen hoge eisen aan de grond. De soort komt voor op droge zandgrond, tussen stoeptegels langs kaden, muren of tussen rotsen, vaak op kalkhoudende grond.

Geneeskracht :  Is bloedstelpend bij wonden, maar veroorzaakt wel rode uitslag en blaren op de huid. In de volksgeneeskunde werd het gebruikt om likdoorns zacht te maken.

Culinair : Wordt aan gerechten toegevoegd vanwege het pittige karakter. De naam geeft dit ook aan, acre betekent scherp. Daarom zal je er nooit zoveel tegelijk van eten.

Oregano (Origanum vulgare)

Omschrijving : Ook Wilde marjolein genoemd. Decoratieve, winterharde, vaste plant die veel in de keuken en de alternatieve geneeskunde wordt gebruikt. Moet tegen kou en vocht worden beschermd.

Geneeskracht : Een aftreksel van oreganobloemen en -blad, de zogenaamde ‘rode thee’, zou helpen tegen hoest, verkoudheid, spijsverteringsproblemen en menstruatiepijnen. Bij inhalering verlicht oregano bronchitis en astma; een kompres of lotion doet goed tegen artritis en spierkramp.

Culinair : Gedroogde oregano wordt gebruikt om chili, goulash, knoflook-en tomatensaus, rauwkost en salades mee te kruiden. Oregano is onmisbaar in het bouquet garni, geeft pizza’s hun pittige smaak en aromatiseert met name olijfolie.

Pinda (Arachis hypogaea)  Beperkt aanbod

Omschrijving : Ook wel aardnoot, grondnoot, olienoot of apennoot genoemd, is, ondanks al deze namen, botanisch gezien geen noot, maar een peulvrucht met daarin twee of drie zaden. De pindaplant behoort zoals alle peulvruchtdragenden tot de vlinderbloemfamilie .

Geneeskracht : De onverzadigde vetzuren die aanwezig zijn in de pinda is een vetzuur dat goed is voor het hart. Hartziekten en vaatziekten kunnen door onverzadigde vetten voorkomen worden. Antioxidanten zijn rijkelijk aanwezig in pinda’s. 

Culinair : De pinda's voor consumptie worden gepeld en kort geblancheerd zodat het vliesje loslaat. Hierna worden ze gebrand of vermalen tot pindakaas. Ook pindasaus en pindasoep worden van pinda's gemaakt. Pinda's worden zowel in zoete als in hartige gerechten gebruikt, of los gegeten, vaak gesuikerd of bestrooid met zout. Ook worden ze veel verwerkt in koekjes, borrelnootjes en andere snacks.

Postelein-winter (Claytonia perfoliata)

Omschrijving : Winterpostelein is een eenjarige plantje dat strenge vorst kan verdragen. Het is daarom een van de weinige groentes die je in de winter rauw kunt eten in salades.

Geneeskracht : Het plantje is een waar superfood. Het bevat grote hoeveelheden mineralen: vooral calcium, ijzer, magnesium en kalium. Ook bevat het vitaminen A, B en C, en E: de antioxidanten.

Culinair :  De winterpostelein heeft een fijn steeltje en een mooie ruitvormig blaadje en eet je het liefst rauw als salade of in stamppot.

Rode Zonnehoed (Echinacea purpurea)

Omschrijving : De rode zonnehoed, Echinacea purpurea, is een zeer gewilde tuinplant. De grote bloemen zijn prachtig van vorm, het dikke hart zit vol nectar, heel verleidelijk voor vlinders en hommels. De beste tijd om Echinacea in uw tuin te planten is het voorjaar. 

Geneeskracht : Echinacea verhoogt de weerstand en maakt de witte bloedlichaampjes actiever. Het is goed bij griepverschijnselen en verkoudheden. Verschillende inhoudsstoffen werken antibiotisch en ontstekingsremmend.. Het wordt onder andere aanbevolen bij Candida en postvirale vermoeidheid.

Culinair : Je kunt voor het maken van de tinctuur gebruik maken van de wortel en/of bloem van Rode Zonnehoed. 

Rozemarijn (Rosmarinus officinalis)

Omschrijving : Rozemarijn is een decoratief, mediterraans kruid met het jaar rond aantrekkelijke grijze naalden. De plant moet droog en beschut staan om onze winters te kunnen doorkomen.

Geneeskracht: Rozemarijn is een krachtig tonicum dat de bloedsomloop stimuleert, vooral bij vernauwde aders. Drink drie keer per dag rozemarijnthee. Rozemarijn wordt gebruikt bij de behandeling van depressies, hoofdpijn en migraine.

Culinair : Kruid vlees dat u gaat roosteren of grillen met het verse of gedroogde blad. Aromatiseer olie of azijn eens met een takje rozemarijn. Een takje op de barbecue verspreidt een heerlijke geur.

Salvia microphylla ´Hot Lips´

Omschrijving  : Salvia microphylla ‘Hot Lips’ bloeit met witte bloemen en een rode onderlip in de periode juni – oktober.

Wanneer de bloemen voor het eerst verschijnen zijn ze volledig rood, maar al snel wordt de witte kleur zichtbaar.

Als de nachten warmer worden kunnen de bloemen geheel rood of wit worden, maar zodra de temperatuur weer daalt keert de rood-witte kleurcombinatie terug. De bloemen trekken veel insecten.

Geneeskracht : Een aftreksel van de bloemen en bladeren wordt gebruikt om koorts te behandelen.

Culinair : Trek de verse bloemen voorzichtig van de steel en gebruik ze als garnering of ter decoratie op desserts zoals taarten; cocktails....

Vrouwenmantel ( Alchemilla mollis )

Omschrijving : Vrouwenmantel wordt in de huidige tuinen als bodembedekker en borderplant veel gebruikt. Ze spreekt menig mensen aan door haar vrolijke geelgroene kleur en de manier waarop dauw- en regendruppels op de bladeren blijven liggen.

Geneeskracht : Ze zou helpen tegen vrouwenkwalen en reuma. Ook zou ze goed zijn voor de spijsvertering vb.milde gastritis of maagontsteking. 

Culinair :  De jonge bladeren en de wortel kunnen worden gegeten.

Wilde rucola ( Eruca vesicaria)

Omschrijving : De grote zandkool of wilde rucola is een overblijvende plant die behoort tot de kruisbloemenfamilie. De plant komt van nature voor in het Middellandse Zeegebied en heeft zich vandaaruit verder naar het noorden uitgebreid.

Geneeskracht : Deze krachtige bladgroente bevat o.a. de vitamines A en C en is rijk aan B11 (foliumzuur), ijzer, calcium en mangaan.

Culinair : Het blad wordt vaak als smaakversterker in salades toegevoegd.

Zoethout (Glycyrrhiza glabra ) 

Omschrijving : In landen met een gematigd klimaat wordt zoethout intensief gekweekt om zijn wortels. De plant is vooral als snoepgoed bekend.

Geneeskracht : Ontstekingsremmend, verzachtend, slijmoplossend; licht laxerend, stimuleert de bijnierklieren. Een tinctuur is effectief bij een maagontsteking en een mondspoeling bij spruw. Kauw tegen indigestie op een gedroogde stengel. Gebruik het poeder tegen mondzweertjes. Neem bij constipatie een afkooksel van zoethout en paardenbloem. Een vloeibaar extract wordt voorgeschreven tegen maagzweren.

Culinair : Wordt gebruikt als grondstof voor snoep en om zoete dranken en bier te aromatiseren.

!Niet gebruiken tijdens de zwangerschap, bij hoge bloeddruk en bloedarmoede!

Zoethoutgras (Acorus gramineus)

'Groen' zoethoutgras (A. gramineus var. Licorice)

Omschrijving : Acorus gramineus 'Licorice' is een groenblijvende, grasachtige vaste planten. De bladeren groeien net als een lis in platte waaiers en dicht op elkaar. Het blad ruikt naar anijs.

Geneeskracht : Medicinaal wordt het blad gebruikt om eetlust op te wekken en zou het helpen tegen gastritis en depressies.

Culinair : Het blad is heerlijk in een kruiden-thee (infusie), door salades, bij desserts. De wortelstokjes zijn te wokken. Wordt traditioneel gebruikt om rijst en couscous te kruiden.

Zwartmoeskervel (Smyrnium olusatrum )

Omschrijving : Deze plant groeit op braakliggend terrein, taluds, langs heggen en wegen, op rotsen en rotsachtige hellingen, vooral langs de kust.

Geneeskracht : Bevordert de spijsvertering en stimuleert urinelozing. Breng het sap uit de gekneusde bladeren aan op snij-, schaaf-en andere kleine wonden.

Culinair : Eet de stengels en de wortel als groente. Voeg het jonge blad en de bloemhoofdjes rauw toe aan salades. Verwerk het blad en de bloemsteeltjes in soepen, ragouts en visgerechten. Konfijt ronde schijfjes van de jonge loten in suiker. Plet de zaden en gebruik ze als specerij.